ضرب المثل ها و اصطلاحات آلمانی ، با ترجمه فارسی و ترکی آذربایجانی
1
- alle Brücken hinter sich abbrechen
همه پلها را پشت سر خود خراب کردن
بوتون کؤرپولری اؤز دالیسیجاق ییخماق
*
2 – ein gebranntes Kind scheut das Feuer
کودک سوخته از آتش می ترسد .
مار گزیده از رسمان سیاه و سفید می ترسد .
ایلان چالمیش آلا چاتی دان قورخار
*
3 – wie ein bunter Hund bekannt sein
مثل سگ رنگی شناخته شده بودن
مثل گاو پیشانی سفید مشهور بودن
آل ایتدن معروف اولماق
*
4 – klein aber oho !
کوچک اما اوهو !
فلفل نبین چه ریزه / بشکن ببین چه تیزه
باخما اوزونون قاراسینا / باخ آنلینین سیتاراسینا
*
5 – die Berge kommen nicht zusammen, wohl aber die
Menschen
کوه به کوه نمی رسد ، آدم به آدم می رسد
داغ داغا یئتیشمز ، آدام آداما یئتیشر
*
6 – mit einem Bein im Grab stehen
پای کسی لب گور بودن
بیر آیاغی قبیرده اولماق
*
7 – aus den Augen , aus dem Sinn
از دل برود هر
آنکه از دیده برفت
محبت گؤزده اولار
*
8 – Der Apfel fällt nicht weit vom Stamm
سیب دورتر از تنه اش نمی افتد
عاقبت گرگ زاده گرگ بود .
قورد بالاسی قورد اولار
*
9 – Ich will es nicht berufen
گوش شیطان کر
شئیطان قولاغینل قورقوشوم
*
10 – keine Rose ohne Dorne
هیچ گلی بی خار نیست
هئچ گول تیکان سیز ااولماز
*
۱۱– sich mit fremden Federn schmücken
خود را با پر مرغ بیگانه آراستن
از کیسه خلیف بخشیدن
خلیفه کیسه سیندن باغیشلاماق
حامام سویوینان دوس توتماق
*
12 – Eulen nach Athen tragen
جغد را تا آتن بردن
زیره به کرمان بردن
زیره کرمانا آپارماق
*
13 – er ist wie vom Erdboden verschluckt
انگار آب شده به زمین فرو رفته
بیر تیکه سو اولوب یئره باتیب
*
14 – ein Mann , ein Wort
یک مرد ، یک سخن
حرف مرد یکی است
کیشی ده سؤز بیر اولار
*
15 – eine Natur am Busen nähren
افعی در سینه پروردن
مار در آستین پروردن
قوینوندا ایلان بسله مه ک
*
16 – wie du mir , so ich dir
هر طور که تو با منی من با توام
عوض گله نداره
عوضین بدل آددا اوغلو وار
*
17 - Eine Schwalbe macht noch keinen Sommer
با یک پرستو تابستان نمی شود.
با یک گل بهار نمی شود .
بیر گولونه ن باهار اولماز
*
18 – Päpstlicher sein als
pappst
پاپ تر از پاپ بودن
کاسه داغ تر از آش بودن
چومچه آش دان ایستی اولوب
*
19 – jdn auf den Arm nehmen
کسی را دست انداختن
بیرینی اله سریمه ک
*
20 – besser Spät als nie
دیر رسیدن بهتر از هرگز نرسیدن است
بئواخ یئتیشمه ک یئتیشمه مه کدن یاخچی دی
*
21 – Wer A sagt, muss auch B sagen.
هر کسی آ گفت ، باید ب هم بگوید .
کسی که خربزه می خورد ، پای لغزش هم می نشیند .
گؤیلو بالیق آتی ایسته یه ن، قویروغون قویار بوز اوسته .
*
22 – Er hat sich gut aus der Affäre gezogen.
خوب گلیمش را از آب بیرون می کشد .
اؤز گلیمین سودان چیخاردا بیلیر.
*
23 – Was hast du wieder alles angerichtet?
دیگه چه دسته گلی به آب دادی ؟
داها نه پوخ سالمیسان سبده ؟
*
24 – Hunde, die bellen, beißen nicht.
سگهائی که پارس می کنند ، گاز نمی گیرند .
هورن ایت ، قاپماز
*
25 – Sich nach der Decke stecken.
پا را به اندازه گلیم خود دراز کردن.
اؤز گلیمینه گؤره آیاغینی اوزالتماق .
*
26 – Geld wie Heu haben.
پول مثل کاه داشتن.
پول زیاد داشتن.
پولو وار سامان کیمی.
*
27 – Das ist Jacke wie Hose.
آن ژاکت مثل شلوار است.
چه علی خواجه چه خواجه علی
یا حسن کئچل یا کئچل حسن
*
28 – Die
Wände haben Ohren.
دیوارها گوش دارند.
دیوار موش دارد موش گوش دارد.
یئرین قولاغی وار.
*
29 – Unkraut vergeht nicht.
علف هرزه هلاک نمی شود.
بادمجان بم آفت ندارد.
مال پوخون ایلدیریم ویرماز
*
30 – auf Regen folgt Sonnenschein.
بعد از باران خورشید می درخشد.
پایان شب سیه سفید است .
قارا گونون عمرو آز اولار .
*
31 – aus einer Mücke einen Elefanten machen.
از یک پشه فیل ساختن .
از کاه کوه ساختن .
سؤزو یئکه لتمه ک
*
32 – tauben Ohren predigen.
به کر وعظ کردن.
یاسین به گوش خر خواندن.
ائششه کین قولاغینا یاسین اوخوماق .
*
33 – das Wort liegt mir auf der Zunge.
این لغت نوک زبانم است .
دیلیمین اوجوندا دیر .
*
34 – Ich sehe schwarz.
من سیاه می بینم.
چشمم آب نمی خورد .
گؤزوم سو ایچمیر .
*
35 – jdm den Schwarzen Peter zuschieben .
کاسه کوزه را سر کسی شکستن .
چاناغی بیرینین باشیندا سیندیرماق .
*
41 – etwas durch die Blume sagen.
چیزی را داخل گل گفتن .
چیزی را با کنایه و در پرده گفتن .
پاکات ایچینده سؤز دئمه ک
*
42 – da steckt noch etwas dahinter
زیر این کاسه نیم کاسه ایست .
ایش ایچینده بیر ایش وار
*
43 – das ist mir ein Dorn im Auge.
مثل خاری در چشم من است .
تیکان کیمی گؤزومه باتیر .
*
44 – da wird schon etwas wahres dran sein.
تا نباشد چیزکی مردم نگویند چیزها.
بیر سؤز اولماسا مین سؤز دئییلمز
*
45 – man muss das Eisen schmieden solange es heiß ist.
تا تنور گرم است نان را باید پخت .
چؤرکی تندیر داغ کن یاپ
*
46– hier gibt es nicht zu erben.
اینجا حلوا خیر نمی کنند .
حالوا پایلامیرلار .
بوردا چاغالابادام تاباغی پیلامیرلار.
*
47 – wie Feuer und
Wasser .
مثل آب و آتش .
مثل کارد و پنیر .
ایت پیشیک کیمی
*
48 – gleich und gleich gestellt sich gern.
کند هم جنس با هم جنس پرواز
تایلی تایین تاپمالی
*
49 – sich selbst sein Grab schaufeln.
با دست خود گور خود را کندن .
اؤز الینه ن اؤز گورونو قازماق .
اؤز الینه ن اؤز باشینا داش سالماق
*
50 – seine Nase in jedem Quark stecken.
دماغش را در هر شیر بریده ای فرو کردن.
نخود هر آشی بودن.
هر ایشه بورنون سوخماق
*
51 – jdm etwas in den Mund legen.
حرف توی دهان کسی گذاشتن
آغزینا سؤز قویماق
*
52 – auf die Nase
fallen.
با دماغ زمین خوردن
با صورت به زمین خوردن
اوزو اوسته یئره گلمه ک
*
53- nach jedes Pfeife tanzen.
به ساز کسی رقصیدن
بیرینین سازینان اویناماق
*
54 – eile mit weile.
آهسته برو همیشه برو
کم بخور همیشه بخور
آز یئه ناز یئه
*
55 – wer sucht, der findet.
هرکسی جستجو کند پیدا می کند.
جوینده یابنده است .
آختاران تاپار
*
56- und wenn Sie
nicht gestorben sind , denn leben sie noch heute.
قصه ما به
سر رسید کلاغه به خونه اش نرسید .
یئدیلر ایچدیلر مطلبه یئتیشدیلر
*
57 – im Trüben
fischen
از آب گل
آلود ماهی گرفتن
بولاندیریق سودان بالیق توتماق
*
58 – Pfoten weg
دست خر
کوتاه
ائششه یین الی قیراغا
*
59 – zahl oder
Wappen?
شیر یا خط
؟
شیر من خط
*
61 – Der Mensch denkt, und Gott lenkt.
از تو حرکت ، از خدا برکت
سندن حرکت ، آللاه دان برکت
*
62 - Sienen Ärger
luft machen.
دق دلی خود را خالی کردن.
اوریینین اجی سینی بوشالتماق
*
63 – Wie man s
macht. Macht mans falsch.
آدم نمی داند به کدام سازش برقصد
آدام بیلمیر هانسی سازینان اویناسین.
*
64 – einen losen
Mund haben
دهن لق بودن
آغزینین زیپی اولماماق
*
65 – die Nerven
verlieren
از کوره در رفتن.
جین لری تپه سینه قالخماق
*
۶۶– Salz auf die Wunde sreuen
نمک روی زخم پاشیدن
یارایا دوز سه پمک
*
۶۷ –
geh mir aus dem Weg
جلوی آفتابم را نگیر
گم شو بگذار باد بیاد
چکیل قیراغا باشیوین ایین وئرمه
*
۶۸ – ohne Fleiß kein Preis
بدون تلاش هیچ مزد
نابرده رنج گنج میسر نمی شود
ایشله میین دیشله مز
*
۶۹ - er hat die Hose gestrichen voll
از ترس به خودش ریده
قورخوسوندان تومانین به لییب
*
۷۰ – viele Köche verderben den Brei
آشپز زیاد فرنی را خراب می کند
آشپز که دو تا شد آش یا شور می شود یا بی نمک
آشپاز ایکی اولسا پیشمیش یا شور اولار یا دوزسوز
*
