نخستین زنان ایران - قسمت دوم

فخر السلطنه فروهر از زنان فعال و نویسنده در زمان مشروطیت بود. او در اداره مجله « نسوان وطنخواه » نقش موثری داشت. ور در این مجله و دیگر روزنامه های زمان خود مقاله می نوشت. او ذا به خاطر چاپ مقاله در روزنامه « شفق سرخ » محکوم به تبعید کردند. اما دستگاه حکومتی وقت فقط به تبعید 20 روزه او اکتفا کرد.
ملکه برومند در سال 1296متولد شد. او خواننده و شاگرد استاد ابوالحسن صبا بود و در نمایش و پیش پرده خوانی نیز فعالیت می کرد. او در سال 1369 درگذشت.
لرتا هاپراپتیان از قدیمی ترین بازیگران تئاتر بود. او در سال 1290 شمسی به دنیا آمد.لرتا کار هنری خود را زمانی آغاز کرد که جامعه و محیط اجتماعی بسیار بسته بود. او در سال 1377 درگذشت.
سیمین دانشور در سال 1300 متولد شد. او از بنیانگذاران کانون نویسندگان ایران است. چندین مجموعه داشتان و دو رمان از او به چاپ رسیده است.
اعظم سپهر خادم در سال 1312 به دنیا آمد . او صاحب امتیاز مجله « پست ایران » بود و چهار سال نیز نماینده زنان روزنامه ایران بود. سپهر خادم در سال 1350 از سازمان جهانی زنان روزنامه نگار و نویسنده دعوت کرد تا شعبه ای از این انجمن را در ایران افتتاح کند. این سازمان در ایران به ریاست وی بود.
مهرتاج رخشان در سال1268 شمسی به دنیا آمد. او مدرسه « ام المدارس » را اداره می کرد که در آن زمان روپوشی وصل شده به کلاه به جای چادر برای دختران دانش آموز ظطراحی کرد که برخی از سنتی ها با آن مخالفت کردند . او به زبان های انگلیسی و فرانسه و عربی آشنائی کامل داشت و بیش از هزار بیت سروده است.
صدیقه فیروز در سال1287 شمسی به دنیا آمد. او فعال در امور زنان بود . در زمان جنگ جهانی دوم که قحطی و شیوع بیماری های گوناگون بیداد می کرد ، درمانگاه زنان را اداره می کرد. او در سال 1340 شمسی مجله « زنان » را منتشر کرد و در کنگره های بین المللی در مورد مسائل زنان شرکت کرد.
شهناز رشدیه ( آزاد مراغه ای ) دختر حاج میرزاحسن رشدیه در سال 1276 به دنیا آمد . او به واسطه چاپ مقالاتش دچار مشکلات زیادی شد. او سال ها کودکستان « شهناز » و دبستان « ستاره » را اداره کرد. او در سال 1340 درگذشت.
تاج السلطنه دختر ناصرالدین شاه قاجار بود. او زنی هنرمند و نویسنده و تجددخواه بود.او هوادار تساوی حقوق و آزادی عموم افراد بود و در « انجمن حریت نسوان » شرکت می کرد و از هواداران مشروطیت بود. او در خاطراتش به نقد سلطنت پدرش و نیز وضعیت زنان در آن دوران پرداخته است.
نورالهدی منگنه در سال 1284 به دنیا آمد . او تحصیلاتش را در رشته روانشناسی کودک ادامه داد. وی از پایه گذاران « جمعیت نسوان وطنخواه » بود. به خاطر فعالیت فراوانش چندین بار مورد هجوم سنتگرایان قرار گرفت. او مجله ای به نام « بی بی » منتشر می کرد.او او شعر و مقالات بسیار و چندین کتاب به جای مانده است.
ملکه ایران دختر ناصرالدین شاه قاجار از زنان برجسته و آزادیخواه در انقلاب مشروطیت بود. شوهر وی ظهیرالدوله رئیس انجمن اخوت بود که ملکه ایران در جلساتی که در انجمن برگزار می شد حضور می یافت و سخنرانی می کرد.او اشعر اجتماعی و میهن پرستانه می سرود.
معصومه عزت الشریعه مدرسه « محمودیه » را با فروش میراث پدری اش تاسیس کرد. او از پانزده سالگی تدریس را آغاز کرد. بعد ها دبیرستان محمودیه را نیز بنا کرد. او هنگام ازدواج شرط گذاشت که شوهرش او را از کارهای اجتماعی باز ندارد.
صغری خلیلی در سال 1304 درشیراز مدرسه « احتجابیه » را تاسیس کرد.
فخر عظمی ارغون در سال 1312 مجله « نامه بانوان » را منتشر کرد. او از موسسین « جمعیت نسوان وطنخواه » بود. او همچنین سردبیر روزنامه « آینده ایران » بود.
ژینوس محمودی در سال 1308 به دنیا آمد . او بنیانگذار هواشناسی ایران بود. اطلس هواشناسی ایران را تهیه و تنظیم کرد. او به عنوان نماینده ایران در کنفرانس های بین المللی هواشناسی و مباره با آلودگی هوا شرکت می کرد.
طاهره قرة العین ، فاطمه مشهور به زرین تاج و ملقب به زکیه و طاهره در سال 1196 شمسی در قزوین به دنیا آمد. او زنی عالم ، سخنور و شاعر بود . در سال 1276 شمسی به دستور ناصرالدین شاه به قتل رسید. جنازه اش را در چاهی انداختند و آن را با آهک و سنگ پر کردند. او اولین زن ایرانی است که تساوی حقوق زن و مرد را مطرج کرد.
خال به کنج لب یکی ، طره مشک فام دو
وای به حال مرغ دل ، دانه یکی و دام دو
محتسب است و شیخ و من ، صحبت عشق در میان
از چه کنم مجابشان ، پخته یکی و خام دو
از رخ و زلفت ای صنم ، روز من است همچو شب
وای به روزگار من ، روز یکی و شام دو
ساقی ماهروی من ، از چه نشسته غافلی
باده بیار می بده ، نقد یکی و وام دو
مست دو چشم دلربا ، همچو قرابه پر ز می
در کف ترک مست بین ، باده یکی و جام دو
کشته تیغ ابرویت ، گشته هزار همچو من
بسته چشم جادویت ، میم یکی و لام دو
وعده وصل می دهی ، لیک وفا نمی کنی
من به جهان ندیده ام ، مرد یکی کلام دو
گاه بخوان سگ درت ، گاه کمینه چاکرت
فرق نمی کند مرا ، بنده یکی و نام دو

شعر از : طاهر قرة العین

به روایت آشپزباشی: می‌گویند چاه مربوطه در محل بانک ملی شعبه مرکزی تهران واقع شده که سابقاً به باغ ایلخانی معروف بوده. العهده علی الراوی! بنده که هر وقت از آنجا رد می‌شدم در دل یادی می‌کردم و زیر لب یک و دو بیتی زمزمه...
آلنوش تریان در رشته فیزیک در سال 1326 شمسی از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد و از شروع تاسیس رصدخانه فیزیک خورشیدی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه در سال 1338 ریاست آن را به عهده گرفت. وی از فرانسه در سال 1334 دکترا گرفت و یک سال نیز شاگرد دختر خانم مادام کوری بود. تریان در خرداد 1342 به مقام استادی دانشگاه تهران در این رشته شد. او مادر نجوم ایران بود.
در این جا

مادر نجوم ایران در زندان سالمندان